ترس ازمدرسه

ترس از مدرسه یک اختلال رفتاری معمول در کودکان می باشد که به صورت عدم تمایل کودک برای حضور در مدرسه بروز می کند و غالباًهمراه با ترسهای غیر منطقی ، شکایتهای جسمی ، بد خلقی ، اوقات تلخی ، خشم ، ترس و اضطراب ناشی از حضور در مدرسه است . اوج ترس از مدرسه در سنین ۵ الی ۷ سالگی و در بدو ورود کودک برای نخستین بار به مدرسه و در سنین ۱۱ و ۱۲ سالگی هنگام خروج کودک از مقطع ابتدائی و در چهار سالگی مشاهده می گردد و جنسیت تاثیری در روند بیماری ندارد.

ترس از مدرسه می تواند یک واکنش شدید به وضعیتی خاص باشد و تازمانی که درمان نشود ادامه خواهد داشت و در صورتی که پیش از دوران بلوغ کودک درمان مناسب و سریع دریافت کند با خطرات و صدمات کمتری از جمله ضعف اعتماد بنفس ، انقطاع فرآیند آموزش و شکل گیری مشکلات جدی تر مواجه خواهد بود.

علل احتمالی ترس از مدرسه

برای این بیماری یک علت مشخص وجود ندارد بلکه عوامل متعددی دخیل هستند .

• رفتن به مدرسه جدید و شروع یک سال تحصیلی

• تولد یک نوزاد

• همزمانی اختلالات عصبی و دیگر ترسها

• مرگ یکی از نزدیکان

• افسردگی و اختلالات شخصیتی

• روابط آشفته خانوادگی

• اعضای خانواده با سابقه اختلالات عصبی و مشکلات عاطفی و جسمی

• تغییرمکرر مدرسه

• نخستین جدائی از والدین و مربیان

• ترس های غیر معمول اختلالات و یادگیری

• جدائی از والدین

• مشکل با آموزگار و همکلاسی ها

علائم و نشانه های ترس از مدرسه

گرچه کودکان با یکدیگر متفاوت هستند ولی نشانه های مشابهی را در بیشتر موارد ترس از مدرسه از خود نشان می دهند .

• رفتارهای عصبی یا هیستریک در راه مدرسه

• کمروئی

• نمرات ضعیف مستمر

• عدم انجام تکالیف مدرسه به طور مستمر

• گریه قبل از مدرسه

• ابراز ترس و شکایت از مدرسه

• غیبت های مکرر از مدرسه

• شکایت های مکرر از سردرد، دل درد و درد در ماهیچه ها

• مراجعه مکرر به مربیان بهداشت در مدرسه

• سرگیجه ، تهوع، اسهال و ضعف و یا از حال رفتن بخصوص قبل از مدرسه

• از بین رفتن مشکلات جسمی پس از منتفی شدن احتمال رفتن به مدرسه

• بد اخلاقی و تند خوئی برای حضور در مدرسه

• نارسائی های شنوائی و بینائی

• تنشهای موردی

برای کودکان مبتلا به ترس از مدرسه این علائم واقعی است و آنها واقعاً احساس بیماری می کنند و زمانی از آن خلاصی می یابند که ترس از مدرسه از بین رفته باشد. در صورتی که بسیاری از والدین و مربیان فکر می کنند که کودک تمارض می کند .

چگونگی و مراحل درمان کودکان مبتلا به ترس از مدرسه :

کمک مربیان به کودک

۱-    آموزگاران

مطمئن نمودن کودک از امنیت وی و ابراز تمایل برای کمک از جانب آموزگار

بررسی مواردی که کودک در ارتباط با آن دچار ترس از مدرسه شده است .

تقاضای کمک از روانپزشک و مشاور مدرسه

تنظیم ملاقاتهائی برای گفتگو با والدین و دیگر افراد در گیر جهت تنظیم و اجرای برنامه مناسب درمانی

۲-    مربیان بهداشت مدارس

مطمئن نمودن کودک از ایمنی وی و ابراز تمایل مربی بهداشت برای کمک به کودک

گفتگو با کودک پیرامون ترس و بیماری اش

ملاقات با آموزگار و کسی که می باید از وضعیت وی کاملاً آگاه باشد .

مطلع نمودن مسئولان مدرسه از اینکه ممکن است کودک در گیر مشکلی باشد .

همکاری و حمایت از کودک ، والدین ، آموزگاران و دیگر درمانگران

۳-    مشاور یا روانپزشک مدرسه

ملاقات با دیگر متخصصان درگیر با مشکل

تسهیم دانش خود در باره ترس از مدرسه با دیگر افراد درگیر

آغاز، تنظیم و اجرای یک برنامه درمانی مناسب

ملاقات با والدین کودک و آگاه نمودن آنها از مشکل فرزندشان

پیشنهاد و ارائه پشتیبانی های لازم

ارجاع کودک و والدین به مراکز و متخصصان مناسب در صورت لزوم

در دسترس بودن برای کودک ، والدین و مربیان و دیگر اعضای تیم درمانی

۴-    مسئول مدرسه

نظارت بر برنامه درمان و مشارکت خلاق و فعالانه

در دسترس بودن و مطمئن نمودن والدین به منظور همکاری با مدرسه در جهت کمک به فرزندشان

کمک والدین به کودکان مبتلا به ترس از مدرسه

ابتدا باید از وجود مشکل آگاه شده و بپذیرند . والدین نقش حیاتی خود را در جهت یاری به کودکان خود از طریق موارد زیر می توانند ایفا کنند :

    پذیرش اینکه مشکل فرزندشان قابل درمان است و غلبه بر ترس خود و مطمئن نمودن کودک از اینکه در امان است و به او کمک خواهد شد.

      ملاقات با افرادی که در تشخیص مشکل در گیرند .

      تماس با آموزگار ، مشاورین و مسئولین مدرسه و تقاضای کمک از آنها ( اگر نخستین کسانی هستند که متوجه مشکل می شوند .)

     در گیر شدن در تنظیم و اجرای برنامه درمانی

     مشارکت در برنامه مشاوره خانوادگی

     حمایت مثبت از کودک برای حضور در مدرسه

     تبدیل خانه به محلی ناخوشایند برای کودک هنگام امتناع وی از رفتن به مدرسه

     فراهم نکردن دسترسی به تلویزیون ، کامپیوتر ، اسباب بازی و دیگر سرگرمی ها در ساعات مدرسه

     مقاومت کردن زمانی که فرزندشان تلاش می کند به مدرسه نرود .

     تشخیص اینکه آیا کودک به دیگر ترسها و یا اختلالات عصبی مبتلا است و کمک کردن به وی برای مراجعه به یک روانپزشک و یا روان درمانگر

     به یاد داشتن اینکه با تشخیص زود هنگام و درمان سریع مشکل حل خواهد شد .

دکتر حریری ، پزشک و هیپنوتراپیست  ( هیپنوتیزم درمان گر )  هیپنوتیزم ببدار بالینی ایران