افت تحصیلی و تلویزیون
درمان فشار خون عصبی با هیپنوتیزم
۱۳۹۱-۱۰-۳۰
رها شدن از آزار خاطرات
۱۳۹۱-۱۰-۳۰
افت تحصیلی و تلویزیون
این تصور که توسعه تلویزیون عامل افت تحصیلی می شود، اشتباه بزرگی است. زیرا اگر این دو عاقلانه به کار گرفته شوند، مکمل یکدیگرند.
تماشای بیش از حد تلویزیون یکی از علت های افت تحصیلی دانش آموزان در ایران است که علاوه بر اتلاف وقت دانش آموز، خستگی، بی حوصلگی و سردرد را نیز برای آن ها به دنبال دارد.
تماشای تلویزیون از عواملی است که تمرکز حواس برای مطالعه را بعد از تماشای تلویزیون با مشکل روبرو می کند.
گاهی اوقات فرد ساعت ها بعد از تماشای برنامه تلویزیونی به اتفاقات و رویدادهای آن برنامه می اندیشد و گاه با مشغول کردن ذهن خود به پیش بینی نتیجه سریال ها می پردازد.
برای کاهش افت تحصیلی باید در تماشای برنامه تلویزیون رعایت اولویت و اهمیت وقت را داشت و تنها ساعت هایی به تماشای تلویزیون پرداخت که کار ضروری تر و مهم تری نداشت که بعد از تماشای تلویزیون استراحت کوتاه مدتی داشت و به رویداد های فیلم نیندیشید.
در دهه ی۱۹۵۰ وقتی که تلویزیون همه جا را گرفت، بسیاری از مردم نگران شدند که مبادا جای کتاب و درس را بگیرد و افت تحصیلی دانش آموزان را ایجاد نماید.
خانواده ها دیگر حرف نزنند و افراد، مصرف کننده ی منفعل برنامه های سرگرم کننده شوند و نتوانند خودشان موجبات سرگرمی خود را فراهم کنند .
برخی از مفسران اجتماعی معتقدند که در حال حاضر وضع به همین منوال است، بعضی دیگر معتقدند که تلویزیون تاثیر بسیار کمی داشته است.
اغلب خانواده ها به طور متوسط درشبانه روز حدود هفت ساعت تلویزیون تماشا می کنند .
مطا لعات در مورد تماشای تلویزیون توسط افراد سنین مختلف نشان می دهد که حتی نوزادان هم روزانه نیم ساعت در معرض تماشای تلویزیون قرار می گیرند.
کودکان سنین چهار تا شش سال به طور متوسط حدود دو ساعت ونیم تلویزیون تماشا می کنند . البته این حد متوسط ، نشان دهنده ی تغییرات وسیعی نیست که عملاًدر بین کودکان مشاهده می شود.
بعضی از کودکان در ایام تعطیل روزانه شش تا هشت ساعت تلویزیون تما شا می کنند .
یک مطا لعه بر روی دانش آموزان کلاس اول ودوم نشان داده است که یک سوم آنها ، روزانه، چهار ساعت یا بیشتر تلویزیون تماشا می کنند و حدود ده در صد آن ها هیچ گاه تلویزیون نگاه نمی کنند .
سوال مهمی که در مورد اثرات آموزشی تلویزیون توجّه صاحب نظران را به خود جلب کرده است ، که آیا اصولاً تماشای برنامه های تلویزیونی در محیط خانواده ، باعث خواهد شد که کودکان در محیط مدرسه فعالیت های بهتری از خودنشان دهندو عاملی برای افت تحصیلی آنها قلمداد می شود ؟
هر چند پیدا کردن جواب صحیح وقانع کننده برای این سوال مشکل به نظر می رسد، با وجود این بررسی تحقیقات انجام شده نمی تواند وجود تلویزیون را به عنوان عاملی موثر در امر تحصیل و درس خواندن کودکان اثبات کند . از طرف دیگر ، این مسئله هنوز معلوم نیست که وجود تلویزیون در محیط خانه باعث می شود کودکان در مدرسه نمرات کمتری به دست آورند .
البته معمولاً کودکانی که در مدرسه نمرات بد به دست می آورند، کسانی هستند که اوقات بسیاری از وقت آزاد خود را در منزل به تماشای تلویزیون اختصاص می دهند، اما عکس این مسئله به هیچ وجه صادق نیست.
به عبارت دیگر، تماشای مداوم و زیاد تلویزیون عامل اصلی به دست آوردن نمرات بد و وضع نا مناسب تحصیلی نیست.
بررسی رفتار کودکان در مقابل تلویزیون نشان داده است که معمولاً تماشای بیش از حد برنامه های تلویزیونی به وسیله ی کودکان حاکی از فشار یا ناکامی یا روابط نامناسب انسانی است .
البته هیچ بعید نیست که همین عوامل در عین این که باعث توجّه بیش از اندازه ی کودکان به تلویزیون می شود ، به وضع تحصیلی آن ها نیز در مدرسه لطمه بزند.
در ضمن ممکن است کودکی که با چنین وضعیتی روبه رو می شود واز جهت تحصیلی مشکلاتی برایش پیش می آید، تحت تاثیر ناکامی و ناراحتی حاصله بیش از پیش به دنیا ی شیرین و تخیلات واوهام تلویزیون پناه می برد و اوقات بیشتری را صرف تماشای برنامه های هیجان انگیز کند.
به طور کلی ، نتیجه ی حاصل از اثرات تلویزیون بر مهارت مطالعه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به شرح زیراست :
۱- تماشای بیش از حد تلویزیون، به ویژه در سالهای اولیه ی مدرسه، موجب تضعیف مهارت های خواندن می شود .
۲- چنانچه برنامه های تلویزیونی تمام اوقات روز کودک را پر کند، ممکن است انگیزه ی او را برای کشف مجهولات تضعیف کند و اندیشه و تفکر منفعلانه و غیره خلاقی را در او به وجود آورد.
۳- تماشای تلویزیون به مدت ده تا پانزده ساعت در هفته بر پیشرفت تحصیلی کودکان اثرات مثبت دارد، اما تماشای بیش از این حد دارای اثرات منفی است .
۴- اثرات تلویزیون بر افراد دارای بهره ی هوش بالا در مقایسه با افراد دارای بهره ی هوش پایین یا متوسط ، منفی تر است.
۵- افرادی که در سنین پایین وبه طور زود رس مهارت خواندن پیدا می کنند ، در بزرگسالی کمتر تلویزیون تماشا می کنند.
۶- تلویزیون عمدتاً دیده می شود ، در حالی که کتاب فهمیده می شود.
۷- بررسی رفتار کودکان در مقابل تلویزیون نشان داده است که معمولاً تماشای بیش از اندازه ی برنامه های تلویزیونی به وسیله ی کودکان ، علامت نا کامی یا روابط نامناسب انسانی است.
۸- در سال های اول مدرسه ، کودکان باهوش تراز تلویزیون بیشتر استفاده می کنند ودر نتیجه از مطالب موجود در برنامه ها بهره ی زیادتری می برند.
در حالی که پس از دوازده وسیزده سالگی ،تلویزیون بیشتر مورد استفاده ی کودکان کم هوش تر و حتی کند ذهن قرار می گیرد و کودکان باهوش تر به مطالب چاپی چون کتاب ، روزنامه ، مجلّه و… روی می آورند.
۹- تلویزیون می تواند برای تشویق افراد جامعه به ویژه کودکان ونوجوانان به مطالعه ی کتاب وکتابخوانی استفاده کرد.
۱۰- تلویزیون وقت آزادی را که می توان با استفاده از آن کتاب خواند ، کاهش داده است .
۱۱- پدران ومادران می توانند با آگاهی از فیلم ها وبرنامه هایی که تلویزیون نمایش می دهد، در صورتی که آ ثار اولیه ی آن به صورت کتاب موجود باشد ، فرزندان خود را تشویق به خواندن اثر کند نمایش تلویزیون را محرک و انگیزه مطالعه سازد.
پس بهتر است همراه با کودکان تلویزیون تماشا کنید ودر باره ی داستان ها و اطلاعات نمایش داده شده صحبت کنید.
دکتر محمد جواد حریری ، پزشک ، هیپنوتراپیست و عضو انجمن علمی هیپنوتیزم بالینی ایران
مطالب بیشتر
